Gdzie są nasze medale?

Ciąg dalszy analizy wyników igrzysk w Londynie.

Zrobiłem zestawienie medali olimpijskich od 1964 roku w rozbiciu na strefy geograficzne (niestety nie znalazłem bazy danych w układzie rok / dyscyplina / kraj / liczba medali, jakby ktoś gdzieś wyczaił taką bazę, to byłbym bardzo wdzięczny).

Pozwoliłem sobie na małą licencję przy podziale na strefy – Kanadę i Izrael zaliczyłem do Zachodniej Europy, Turcję do Azji. Sportowe superpotęgi – ZSRR, NRD i USA traktuję oddzielnie. Pribałtykę i całą (byłą) Jugosławię włączam – razem z Polską, Czecho-Słowacją, Węgrami, Rumunią i Bułgarią do Europy Wschodniej, Ameryka poza USA i Kanadą w jednej strefie, reszta powinna być jasna.

 Medale – poszczególne regiony

	64	68	72	76	80	84	88	92	96	00	04	08	12
Zach. Europa	151	112	139	121	96	280	150	247	266	273	256	256	266
(b).ZSRR	96	91	99	125	195		132	112	121	153	152	162	156
Wsch. Europa	86	95	106	113	153	71	118	105	97	102	93	68	76
USA	90	107	94	94		174	94	108	101	94	102	110	104
Azja	43	41	43	38	11	90	83	136	119	138	173	196	205
Am.Łac. i Kar.	9	20	16	23	33	25	19	45	56	71	64	71	74
Oceania	23	20	20	9	9	35	27	37	48	62	54	55	48
Afryka	6	16	17		8	13	14	25	34	35	35	40	34
NRD		25	66	90	126		102
Razem	504	527	600	613	631	688	739	815	842	928	929	958	963

Wzrost medalowej potęgi Azji nie jest oczywiście dla nikogo zaskoczeniem – i tylko strach się bać, co się stanie, gdy do Chin, Japonii i Korei Południowej dołączą Indie, Tajlandia, Malezja czy Indonezja, jak dotąd zdobywające medale pojedynczo i w wybranych sportach. Swoją pozycję utrzymują USA i – o dziwo – były ZSRR. Jednak największą sportową potęgą jest cały czas, zdecydowanie, Europa Zachodnia, natomiast Europa Wschodnia w ciągu 20 lat od upadku komunizmu systematycznie traci swoją pozycję.

Europa Zachodnia skokowo zwiększyła swój stan posiadania w Barcelonie i go utrzymuje. Można by myśleć, że to efekt włączenia w jej obszar sportowej potęgi NRD – ale Niemcy zwiększyły swój stan zaledwie o 42 sztuki. Impuls związany z organizacją igrzysk wykorzystała Hiszpania (tylko 4 medale w Seulu i aż 22 w Barcelonie), ale tak naprawdę wszystkie znaczące kraje zachodnioeuropejskie weszły dwadzieścia lat temu na wyższy poziom i z niego już nie zeszły (Brytyjczykom to zajęło trochę dłużej, ale teraz nadrabiają w dwójnasób):

 Medale – Europa Zachodnia (najważniejsze kraje)

Kraj         Rok	64	68	72	76	80	84	88	92	96	00	04	08	12
Niemcy / RFN	50	26	40	39		59	40	82	65	56	49	41	44
Wlk. Brytania	18	13	18	13	21	37	24	20	15	28	30	47	65
Włochy	27	16	18	13	15	32	14	19	35	34	32	27	28
Francja	15	15	13	9	14	28	16	29	37	38	33	41	34
Kanada	4	5	5	11		44	10	18	22	14	12	18	18
Holandia	10	7	5	5	3	13	9	15	19	25	22	16	20
Hiszpania			1	2	6	5	4	22	17	11	19	18	17



W Montrealu Europa Wschodnia (bez ZSRR i NRD) prawie dorównała w liczbie medali Europie Zachodniej. Jeszcze w Seulu przegrała z nią minimalnie, ale od Barcelony nożyce zaczynają się rozwierać coraz bardziej. W ciągu ostatnich 20 (a zwłaszcza 10) lat Europa Wschodnia jest jedynym regionem, który zdobywa systematycznie coraz mniej medali. Jednak nie wszystkich krajów regionu dotyczy to w takim samym stopniu:

Medale – Europa Wschodnia

Kraj         Rok	64	68	72	76	80	84	88	92	96	00	04	08	12
Węgry	22	32	35	22	32		23	30	21	17	17	10	17
Rumunia	12	15	16	27	25	53	24	18	20	26	19	8	9
Bułgaria	10	9	21	22	41		35	16	15	13	12	5	2
b. Czechosłowacja	14	13	8	8	14		8	7	14	13	14	12	14
w tym Czechy									11	8	8	6	10
Słowacja									3	5	6	6	4
b. Jugosławia	5	8	5	8	9	18	12	8	8	8	11	13	15
kraje bałtyckie								7	2	11	10	10	9
Polska	23	18	21	26	32		16	19	17	14	10	10	10

Tak naprawdę drastyczny zjazd dotyczy zatem przede wszystkim Bułgarii, Rumunii i (w mniejszym stopniu, ale jednak) Polski. Co się stało z bułgarskim sportem, można łatwo zgadnąć – utrata pozycji w ciężarach (na rzecz Azji) i zapasach (głównie na rzecz byłego ZSRR), kryzys w innych dyscyplinach. Podobnie Rumunia, która jeszcze w Atenach miała aż 10 medali w gimnastyce sportowej – w Londynie tylko 3. Dlaczego jednak drastycznie zjechał sport polski, a Węgrzy, Czesi i Bałtowie się jakoś trzymają? O tym w następnym odcinku.